Argos

CO2 wordt gezien als een van de belangrijkste veroorzakers van de klimaatverandering. Om hun CO2-uitstoot te compenseren, kopen bedrijven certificaten, waarmee elders in de wereld CO2-reductie gerealiseerd wordt, bijvoorbeeld door het aanplanten van bomen of het beschermen van bossen. Onderzoeksjournalist Ties Gijzel (Follow the Money) startte ruim een jaar geleden een onderzoek naar die handel met CO2-compensatiecertificaten.  Samen met zijn collega Bart Crezee en met journalisten van de Britse krant The Guardian, het Duitse weekblad Die Zeit, de Zwitserse publieke omroep SRF en het Amerikaanse tijdschrift The New Yorker nam Ties Gijzel het Kariba-project in Zimbabwe onder de loep. Grote bedrijven zoals de Nederlandse groene energieleverancier Greenchoice kochten via het Zwitserse bedrijf South Pole voor honderd miljoen euro  aan certificaten, waarmee de houtkap in de Kariba-regio moest worden gestopt en de bevolking alternatieve verdienmogelijkheden moest krijgen. Gijzel en zijn collega’s ontdekten dat de

Robbert Dijkgraaf was bij aanvang van kabinet Rutte IV een van de opvallendste namen. Een vooraanstaande natuurwetenschapper die zijn carrière verruilde voor de politiek. “Soms in het leven stopt je trein en ik koos ervoor om uit te stappen” zei hij daar zelf over.  Hoe is deze overstap hem bevallen? Welke patronen ontdekte hij in de politiek? Heeft hij bereikt wat hij hoopte? En welke uitdagingen liggen er nog voor de volgende minister van Onderwijs en Wetenschap? We vragen het aan Dijkgraaf in een exclusief eindejaarsinterview. Presentatie: Chris Kijne Redacteur: Reinier Tromp

Er wordt al decennia teveel PFAS geloosd in de Nederlandse wateren, en de risico’s van het giftige PFAS werden al sinds de jaren zestig geheim gehouden. Roelof Bosma (Zembla) en zijn collega Marco de Lange praatten met talloze mensen en spitten meters documenten door, voordat ze dat bloot legden. Hun ontdekkingen in het PFAS-dossier de afgelopen jaren werden groot nieuws.  Al zo’n twintig jaar werkt Roelof Bosma als onderzoeksjournalist, op onderwerpen als de GGZ, TBS en radicalisering. De laatste jaren vooral op gifdossiers. Daarbij heeft hij te maken met zware tegenkrachten van het grote geld. Hoe ga je daar als journalist mee om? Een gesprek over intimidaties van grote bedrijven, opmerkelijke ontdekkingen en de schoonheid van het vak.  Presentatie: Eric Arends Redacteur: Judith Konijn

Argos dook samen met OVT in het geheime persoonsdossier van ir. Johan Manusama die van 1966 tot 1993 president in ballingschap was van de RMS (Republiek der Zuid Molukken). Ook in de roerige jaren zeventig toen Molukse jongeren diverse keren tot gewapende actie overgingen. Manusama veroordeelde het geweld meermaals expliciet. Toch bestaat er een omvangrijk dossier over hem dat een periode van bijna 40 jaar beslaat. Naar welke informatie waren de diensten op zoek?  Presentatie: Eric Arends

Het stikstofprobleem is in alle delen van de samenleving voelbaar. De woningbouw ligt stil, de natuur gaat achteruit, en boeren leven in onzekerheid. Terwijl Nederland nog in het midden van deze crisis zit, blijken stallen als paddenstoelen uit de grond te schieten. ‘Gooi je stallen vol’, wordt de boer geadviseerd. Hoe is dit nog mogelijk in het midden van de stikstofcrisis? Presentatie: Eric Arends

Criminelen hebben de laatste jaren cryptomunten zoals Bitcoin ontdekt als handig middel om hun illegale winsten wit te wassen. Wereldwijd gaat het inmiddels om miljarden euro's. Argos dook samen met De Groene Amsterdammer in de wereld van de virtuele valuta. Een wereld vol omgekeerde pinautomaten, anoniem geld en technisch vernuftige goocheltrucs. Presentatie: Eric Arends 

(00:38) Update ‘Het geheim van de spreekkamer’ Sinds 1 juli 2023 legt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een database aan met gegevens van ongeveer 800.000 mensen die in de periode van 1 juli 2022 tot 1 juli 2023 ggz-hulp ontvingen. Vaak zonder dat cliënten dit weten, zo bleek al in een eerdere uitzending van Argos. Mensen die dit betreft en daar bezwaar tegen hebben, zouden door middel van een privacyverklaring de deling kunnen voorkomen. Belangenvereniging MIND waarschuwt er voor dat een privacyverklaring achteraf indienen er niet toe leidt dat gegevens ook daadwerkelijk worden verwijderd. (10:55) Een geschiedenis van kleur in blauw  In 2022 kwam de documentaire De Blauwe Familie uit, die leidde tot veel beroering bij de politie, in de politiek en de maatschappij. De documentaire stelde discriminatie en racisme binnen de politie aan de kaak. De politietop kwam gelijk met een belofte tot beterschap. De politie-organisatie zou een diverse, veilige werkomgeving worden, en wel snel. Maar dit kan toch niet e

(01:01) Mensenrechtentoets uitbesteed bij versoepeling wapenexport Tijdens het zomerreces, toen het kabinet Rutte IV al lang en breed demissionair was, kwam de regering met een brief om het Nederlandse wapenexportbeleid te versoepelen. Bij het strikte wapenexportbeleid wordt er getoetst of het defensiematerieel niet ingezet kan worden bij mensenrechtenschendingen door het land dat de spullen aanschaft. Het kabinet stelt nu voor om de exportvergunning te laten aanvragen in het land waar het complete wapensysteem wordt gemaakt, waardoor dé facto het Nederlandse strikte exportbeleid wordt afgeschaft.  (23:51) Uit de heilige doofpot: misbruik in de katholieke kerk De Vlaamse televisieserie ‘Godvergeten’ heeft veel losgemaakt. In de serie vertellen slachtoffers van misbruik en mishandeling in de Katholieke Kerk in België wat hen als kind is overkomen, hoe zij tot de dag van vandaag lijden hieronder, en hoe de kerk ernstige misdaden systematisch met de mantel der liefde heeft bedekt en de slachtoffers in de kou

(00:18) De donkere wereld van illegale handel in zelfdodingsmiddelen  Wat als je klaar bent met leven maar niet in aanmerking komt voor euthanasie? Sommige mensen kiezen ervoor zelf op zoek te gaan naar een humane manier om te sterven. Online proberen zij daar de juiste middelen voor te vinden. Een van die middelen is het illegale medicijn Nembutal. Via talloze websites kun je dit bestellen. Maar er blijken mensen te zijn die misbruik maken van deze kwetsbare groep. (35:16) Wie zit er achter de stemhulpen in Nederland? In Nederland zijn er steeds meer tools en websites om je helpen bij je keuze bij verkiezingen. In 1989 was de Stemwijzer van ProDemos, toen nog op papier, de eerste stemhulp van Nederland. Maar tegenwoordig zijn er ook stemadvies-tools van allerlei belangenorganisaties en burgers. Wie zitten er achter deze websites? En in hoeverre is dit een goede trend? Presentatie: Eric Arends 

Het Marengoproces tegen hoofdverdachte Ridaoun Taghi en 16 medeverdachten zet de afgelopen jaren de rechtsstaat op zijn kop. Drie mensen betaalden zelfs de hoogste prijs en werden vermoord, respectievelijk de broer van de kroongetuige, zijn advocaat Derk Wiersum en Peter R. de Vries, vertrouwenspersoon van kroongetuige Nabil B. Ook rechters en officieren van justitie voelen de dreiging van geweld en willen sommige zaken niet meer aannemen of denken er zelfs aan te stoppen met hun werk. Is onze rechterlijke macht eigenlijk wel opgewassen tegen dit ongebreidelde geweld? Alle rechters en officieren en de advocaten van de kroongetuige leven permanent in beveiliging. De verhoudingen tussen advocatuur en het Openbaar Ministerie raken verhard door de inzet van nieuwe opsporingsmiddelen waarbij ook sommige advocaten in het vizier komen. De arrestatie, dit voorjaar, van advocaat Inez Weski, die Ridouan Taghi bijstond, is het voorlopig laatste dieptepunt tijdens Marengo.  In Argos doen we verslag van het onderzoek va

Omdat Benito’s ouders niet voor hem konden zorgen, groeide hij op in een gezinshuis. Maar daar werd hij geestelijk mishandeld en verwaarloosd. Hij spande een zaak aan voor het Tuchtcollege van de Jeugdzorg, om te voorkomen dat meer kinderen hetzelfde zou overkomen.  15 jaar lang woonde Benito in dat gezinshuis,  en nooit is er actie ondernomen om hem uit de onveilige situatie te helpen. Zowel het College van Toezicht als het College van Beroep van Stichting Kwaliteitsregister Jeugd (SKJ) stelden hem later in het gelijk en oordeelden snoeihard: vanwege deze geestelijke mishandeling en verwaarlozing mag deze gezinshuismoeder haar werk nooit meer uitvoeren. Maar gebeurde dit vervolgens ook? In Argos vertellen Benito, verschillende betrokkenen en deskundigen over deze zaak,  hoe je deze vorm van jeugdzorg veiliger maakt en het belang van luisteren naar jongeren. Presentatie: Eric Arends 

(06:37) Hittestress Hoe maken we onze woningen bestendig tegen steeds extremer weer? Het is tijd voor een isolatieoffensief. Maatregelen zoals isolatie en warmtepompen moeten klimaatverandering dempen. Voor de PvdA/GL is dit zelfs onderdeel van hun verkiezingsprogramma. Maar waar deze ingrepen in de herfst en winter helpen om energie te besparen, leiden ze in warme periodes juist tot hittestress. Huurders die proberen om de hitte buiten te houden worden niet geholpen en hitteplannen van overheden komen nauwelijks van de grond.  (18:44) Drijvende flatgebouwen Wel of geen cruiseschepen in de stad? Terwijl Amsterdam en Rotterdam de meest vervuilende auto’s en vrachtwagens uit hun steden weren met milieuzones, meren in hun havens drijvende flatgebouwen aan die vervuilende stoffen uitstoten. Havens en rederijen stellen dat ze hun verantwoordelijkheid nemen door te investeren in walstroom en de ‘klimaatvriendelijke’ brandstof LNG. Maar volgens bezorgde burgers leiden dit soort schijnoplossingen alleen maar af va

Op 8 november 2017 werd Iraanse activist Ahmad Mola Nissi voor zijn huis doodgeschoten. Inlichtingendienst AIVD erkent dat ze over informatie beschikte van een dreiging tegen hem, maar dat ze niet volgens eigen protocol hadden gehandeld en die informatie niet met het Openbaar Ministerie hadden gedeeld. Dat blijkt uit gesprekken die Argos en Follow the Money hadden met betrokkenen en de advocaat van de familie Barbara van Straaten. De AIVD was op dat moment bezig met een onderzoek naar de dreiging tegen Nissi, maar kon dat niet afronden voordat hij op voor zijn huis in Den Haag van dichtbij werd doodgeschoten. ‘Volgens de eigen protocollen van de AIVD hadden zij eerder contact met het OM moeten opnemen en dat is niet gebeurd,’ zegt Van Straaten. Presentatie: Eric Arends

(00:33) Politiegeweld: hoe straffen het leren in de weg zit "Wij vinden het belangrijk om te leren van dit soort situaties en te kijken hoe we dit in de toekomst kunnen voorkomen”. Zo klonken de woorden van Frank Paauw, politiechef in Amsterdam, na het fatale incident met Sammy Baker. De jonge, Duitse toerist was in verwarde toestand aangetroffen. Bij een poging hem te overmeesteren, schoot de politie hem dood. Politiechef Paauw spreekt namens de hele landelijke politie, wanneer hij zegt te willen leren van politiegeweld. In 2019 werd het héle stelsel rondom het melden en leren van geweld omgegooid bij de landelijke politie. Bij het beoordelen van politiegeweld zou het niet meer alleen gaan om "Mocht dat wel?", maar ook om "Was dat nou wel nodig?" Argos dook in de hervormingen, beloftes en ambities van de politie: leren ze wel van hun eigen geweld? We stuitten op een dwarse korpscultuur, verstrengelde belangen, én wijdverbreide angst voor strafrechtelijke vervolging. (34:30)  MeToo op universiteiten #3:

(00:44) Het quad-ongeluk op Leusderheide Op 30 maart 2021 raakte een reservist van de mariniers levensgevaarlijk gewond tijdens een militaire oefening van het Korps Commandotroepen (KCT). Argos deed samen met NRC onderzoek naar het incident. Hoe kon het zo misgaan? (28:50) Het laatste kwartier van Sammy  Deze week toonde Argos, in samenwerking met Forensic Architecture, aan dat het verhaal van politie OM over de dood van Sammy op cruciale punten niet klopt. Argos-journalist Nikki van der Westen schuift aan om meer achtergrond te geven bij de reacties van OM en politie op deze conclusie. En ze brengt een vertrouwelijk conceptrapport van een vooraanstaand psychiater, die kritisch oordeelt over het politieoptreden. (38:40) Journalisten onder de tap door nieuwe sleepwet Over twee weken stemt de Tweede Kamer over een nieuwe wet voor de geheime diensten. Het gaat om een wijziging van de zogenoemde ‘sleepwet’, waar Nederland in 2018 tegen stemde tijdens een referendum. Met deze wet is het makkelijker voor inl

Grensoverschrijdend gedrag in de wetenschap kan zeer ernstige gevolgen hebben. Niet alleen voor de personen die dit treft, maar ook voor de wetenschap. Talentvolle onderzoekers vallen uit of ze keren de wetenschap zelfs definitief de rug toe. Argos onderzocht de afgelopen maanden de sociale veiligheid op Nederlandse universiteiten. Onlangs nog benadrukte demissionair minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Robbert Dijkgraaf het belang van een veilige leer- en werkomgeving op universiteiten. ‘Het moet een topprioriteit zijn’, riep hij tijdens een bijeenkomst met studenten in Utrecht.  In het tweede deel van de tweeluik over ‘MeToo op de universiteit’ maken we de resultaten bekend van de Argos-enquête onder alle Nederlandse universiteiten met de voornaamste vraag: Hoe vaak gebeurt dit? We spraken met expert Marijke Naezer, demissionair minister Robbert Dijkgraaf en de regeringscommissaris tegen seksueel geweld Mariëtte Hamer over de uitkomsten van de enquête. Ook horen we hoe een talentvolle jonge vro

Argos onderzocht de afgelopen maanden grensoverschrijdend gedrag op Nederlandse universiteiten. In deze aflevering hoor je het verhaal van ‘Fleur’. Op haar verzoek hebben we haar naam veranderd. Ze was een talentvolle jonge studente, die meer dan een jaar werd belaagd door een – meer dan twee keer zo oude - hoogleraar met ongepaste voorstellen en een stortvloed aan grensoverschrijdende app-berichten, terwijl hij nota bene haar eindscriptie nog moest beoordelen.  De hoogleraar kreeg uiteindelijk wel een tik op de vingers, maar de universiteit hield de zaak binnenskamers. Waarom werd er geen onderzoek ingesteld?  Presentatie: Tessel Blok 

(00:28): Een koel huis als luxeproduct In rap tempo zijn we in Nederland aan het isoleren, installeren we zonnepanelen en nemen huiseigenaren een warmtepomp in huis. Allemaal met het oog op de klimaatdoelen van 2050. Maar tegen die tijd krijgen we ook te maken met wel twee tot drie keer zoveel tropische dagen als nu. Is Nederland eigenlijk wel tegen hitte bestand? (29:25) Het geheim van de spreekkamer Sinds 1 juli worden door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de persoonlijke gegevens van 800.000 patiënten in de geestelijke gezondheidszorg in Nederland verzameld. Psychiaters en psychologen zijn namelijk verplicht om allerlei informatie uit de spreekkamer te delen met de overheid. De NZa gebruikt deze gegevens om een algoritme te trainen. Maar Argos ontdekte dat er fouten zijn gemaakt in aanloop naar deze verplichting. Onze televisie-uitzending maakte veel los. ‘Wat kun je hiermee als cliënt? En ligt de bal nu niet bij de politiek?’ Daarom zijn te gast: SP-Kamerlid Jimmy Dijk en Michou Benoist van cliënten

Het zag er zo mooi uit. Patiënten die lijden aan de chronische vermoeidheidsziekte ME kregen het na jarenlang duwen en trekken voor elkaar dat de overheid diep in de buidel tastte om grondig onderzoek te laten doen naar hun mysterieuze, welhaast verlammende aandoening.  Maar op het moment dat de eerste miljoenen worden toegewezen, ontstaat er grote ruzie – tussen patiënten onderling én tussen patiënten en ZonMw, de instantie die medisch-wetenschappelijk onderzoek in Nederland financiert. Vrijwel iedereen gaat inmiddels rollebollend over straat. Hoe konden miljoenen voor onderzoek naar de vermoeidheidsziekte ME leiden tot chaos en wanhoop?  Presentatie: Eric Arends

In de laatste aflevering van onze zomerserie Luizen in de Pels zijn niet een, maar twee onderzoeksjournalisten te gast: de Vlaamse Ruben en Marieke Brugnera. Ze werkten als vrijwilliger bij Poverello, een van de belangrijkste Vlaamse liefdadigheidsinstellingen en stuitten tijdens het rondbrengen van de koffie op een enorme mysterieuze berg geld. En dat terwijl de daklozen uiterst sober werden opgevangen. Het onderzoek werd beloond met de Loep, de belangrijkste prijs voor onderzoeksjournalistiek in Nederland en Vlaanderen. Ruben en Marieke Brugnera zijn twee Vlaamse freelance onderzoeksjournalisten die de moeilijke dossiers niet schuwen. Van undercoverjournalistiek bij een liefdadigheidsinstelling tot waarheidsvinding in een kindermisbruikzaak. Hoe ga je te werk als je eerst ergens werkt en plotseling de rol van journalist moet aannemen? Hoe traceerden ze de geldstromen van Poverello? En hoewel bij kindermisbruik in combinatie met echtscheidingen bij veel journalisten spontaan de rode vlag omhoog gaat, besl