Argos

De militairen Henry Hoving (29) en Kevin Roggeveld (24) kwamen in 2016 om het leven door een mortierongeluk in Mali. Minister Hennis van Defensie trad in 2017 af omdat er grote fouten waren gemaakt. Zo was de munitie ondeugdelijk en zelfs niet volgens de regels getest. In haar laatste dagen als minister kondigde Hennis een onafhankelijk onderzoek aan naar nalatigheid en verwijtbaar handelen. Maar dit werd op mysterieuze wijze nooit uitgevoerd. Argos maakte onlangs een reconstructie. Het bleek dat de ambtelijke top van het ministerie van Defensie het onderzoek nooit heeft gewild. De hoogste ambtenaren speelden zelfs een belangrijke rol bij het afzwakken ervan, terwijl de nieuwe minister hier niet mee had ingestemd. Dit leidde tot Kamervragen en een brief van de nabestaanden aan de politiek, met de oproep het onderzoek toch uit te voeren. En dat zorgde deze week voor resultaat: minister Ollongren belooft dat er alsnog een onafhankelijke commissie komt én dat er niet opnieuw obstructie zal worden gepleegd. Maa

De werkdruk voor ziekenhuismedewerkers is hoog. Ondertussen zijn er grote zorgen over het stijgende ziekteverzuim en personeelsverloop in ziekenhuizen en andere zorginstellingen. Extra belangrijk dus, dat er goed voor deze medewerkers wordt gezorgd. Maar dat is niet in elk ziekenhuis vanzelfsprekend. Arbodiensten ondersteunen werkgevers en werknemers bij ziekteverzuim, re-integratie en preventie van uitval. Bij academische ziekenhuizen zijn dat bijna altijd interne arbodiensten, omdat het heel grote, complexe organisaties zijn met veel risico’s. Niet alleen voor het zorgpersoneel, maar ook voor personeel in laboratoria en onderzoeksruimtes. Het Rotterdamse Erasmus Medisch Centrum, met zo’n 16000 medewerkers een van de grootste academische ziekenhuizen van het land, wil echter sinds het voorjaar van 2020 af van haar interne arbodienst. Midden in de eerste lockdown zijn er de eerste geluiden over een reorganisatie, die vanaf dat moment zorgen voor grote onrust. De chaos is compleet als het definitieve plan re

Klimaatminister Jetten heeft de afgelopen maanden op één ding gehamerd: iedere Nederlander moet energie besparen. Maar de spotjes op de radio, televisie en sociale media lijken niet gericht op het bedrijfsleven. Hoe kan de overheid ondernemers, van kleine winkeliers tot de grote industrie, toch tot energiebesparing zetten? In de studio komt Imane Nadif, gemeenteraadslid voor GroenLinks in Amsterdam, vertellen over de maatregelen die haar partij wil nemen. Meerdere Europese landen hebben steunregelingen aangekondigd voor het bedrijfsleven. Gister kwam ook onze eigen minister van Economische Zaken met een plan om delen van het mkb te compenseren voor de hoge energieprijzen. Is dat wel verstandig? En als Nederland ook de zware industrie gaat steunen, zoals in andere landen gebeurt, wat betekent dat voor de lange termijn? Hans Stegeman, econoom en strateeg bij Triodos, vertelt over de risico's die staatssteun heeft in een crisis die juist kansen biedt.

‘Journalisten beschikken van nature over een informatiepositie waar anderen niet makkelijk op natuurlijke wijze aan kunnen tippen. Ze hebben voor inlichtingenwerk een heerlijk cover.’ Dit zei een voormalige AIVD-medewerker in de Argos-uitzending ‘De journalist als spion’ in november 2011. Voor een inlichtingendienst is het geen enkel probleem als een journalist informatie doorspeelt. Voor een journalist geldt dit als een doodzonde. Maar gebeurt het ook niet? In 2011 onthulde Argos dat Wim Bartelds, die als journalist voor het ANP en het Algemeen Dagblad had gewerkt, een geheim agent van de militaire inlichtingendienst MIVD was. Enkele maanden later lekte uit dat zeven Nederlandse sportverslaggevers, die naar de Olympische Spelen in China waren afgereisd, waren benaderd door de AIVD om informatie door te spelen, tegen betaling. Slechts een van die zeven zou dit hebben geweigerd. Joep Dohmen van NRC sprak de afgelopen maanden met tientallen redacteuren en correspondenten die over onderwerpen publiceren of in

Twee Nederlandse soldaten kwamen in 2016 om bij een mortierongeluk in Mali. Dat leidde tot forse kritiek op Defensie. Die was ‘ernstig tekortgeschoten’ in haar plicht om de veiligheid voor militairen te waarborgen, concludeerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Minister Hennis wilde weten of medewerkers van Defensie nalatig waren geweest of verwijtbaar hadden gehandeld. Maar de commissie-Van der Veer die dat moest onderzoeken, voerde die opdracht niet uit. Waarom niet? Argos kreeg de beschikking over interne mails van hoge Defensiefunctionarissen en notulen van de onderzoekscommissie, en maakte op basis daarvan een reconstructie van de gebeurtenissen. Topambtenaren van het ministerie van Defensie blijken in de aanloop naar het onderzoek een dubieuze rol hebben gespeeld. Een rol die binnenskamers forse kritiek heeft gekregen. Ruim zes jaar na het dodelijke incident is nu nog steeds onduidelijk of het mortierongeval wellicht (deels) de verantwoordelijkheid is van Defensie-medewerkers. Tot groot verdriet van

In Nederland wonen steeds meer mensen aan wie niets te zien is, maar trauma’s hebben omdat zij gemarteld zijn in hun land van herkomst. In ons land krijgen zij vaak niet de juiste hulp om met deze herinneringen te leven. Met alle gevolgen en gevaren van dien: voor henzelf, maar ook voor onze samenleving. In Argos gaat het over ex-gevangenen van het schrikbewind van de Syrische president Bashar al-Assad. Duizenden van hen wonen in Nederland. Hoe kunnen zij zich weer mens voelen? Wat is het stille verdriet van deze nieuwe buren, die wij tegenkomen op straat, op het werk of in de winkel? Deze uitzending bevat schokkende fragmenten. Deze publicatie is tot stand gekomen met steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten.

De inlichtingendiensten gaan niet ongericht hele wijken afluisteren, er wordt alleen heel gericht getapt. En er komt een extra strenge toezichthouder, de TIB. Die moet alle operaties van de geheime diensten vooraf goedkeuren. Dit waren toezeggingen die de regering in 2018 deed, toen de meerderheid van de kiezers in een raadgevend referendum 'Nee' zei tegen de nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (WIV), de zogenoemde sleepwet. De regering zei toen: we doen het toch, maar er komen extra waarborgen om de privacy van de burgers niet onnodig te schenden. Nu wil de regering een aantal belangrijke wijzigingen aanbrengen in die wet. In tegenstelling tot 2018, toen er een groot maatschappelijk debat gevoerd werd over de sleepwet, lijkt het nu vrij stil. Maar achter de schermen wordt er wel degelijk heftig gediscussieerd. Wat is er mis met de wet? Waarom lijkt die in de praktijk niet te werken? Is het strenge toezicht een sta in de weg voor de inlichtingendiensten om hun werk goed te kunnen doen? En w

Op woensdag 14 september was de eerste tv-uitzending, van een reeks van vier, van Argos te zien op NPO2. Argos maakte een reconstructie van de oprichting van het zogeheten Multi Disciplinair Interventieteam (MIT). Na de moord op advocaat Derk Wiersum richtte toenmalig minister Grapperhaus dit samenwerkingsverband van allerlei opsporingsdiensten op. Het team zou de georganiseerde misdaad nu echt keihardgaan aanpakken, maar dat liep al vanaf het begin meteen spaak. Er valt nog meer over deze anti-misdaadbrigade te brengen. Argos-journalist Nikki van der Westen is te gast in de uitzending en vertelt wat er nog aan te vullen valt. 

De glastuinbouw verkeert in zwaar weer: als grootverbruikers van aardgas worden ze hard getroffen door de vertienvoudigde gasprijs. Bijna de helft van de Nederlandse ondernemers in de kassen vreest zware financiële problemen deze winter. Maar er zijn tuinders die een sluipweg in deze crisis hebben gevonden. Zij zetten juíst in op het stoken van aardgas, om daarmee stroom op te wekken en dat duur te verkopen. Zelfs voorbeeldige, duurzame tuinders spoeden zich weer terug naar dit model, om toch hun bedrijf overeind te houden. Dit kleine deel van de tuinders was er de afgelopen jaren in geslaagd om van het gas af te gaan en duurzame energie te gebruiken voor het verwarmen van hun kas. Toch zijn ook hun rekeningen gestegen, doordat de prijs voor hun warmte gekoppeld is aan de gasprijs. Gas verstoken en stroom verkopen is voor hen de enige uitweg. Hoewel Nederland zo snel mogelijk van het gas af wil, blijft stroom uit fossiele bronnen nog zeker een flinke poos onmisbaar. Volgens TenneT, de landelijk netbeheerder

De kinderbeschermingswet is niet goed uitvoerbaar en de rechtsbescherming van de kwetsbaarste kinderen en ouders is onvoldoende. Noodgrepen en urgente actie zijn noodzakelijk. Dat zijn de conclusies van een dik rapport dat deze week verscheen. Wat betekent dat voor gezinnen, ouders en kinderen? Alleenstaande moeder Chantal kan daarover meepraten. Ze heeft drie kinderen, die drie jaar geleden uithuisgeplaatst zijn. Sindsdien doet ze er alles aan om de kinderen weer thuis te krijgen. Maar dat is moeilijk. Waar loopt zij tegenaan? En hoe heeft haar oudste dochter Zoë, die nu in een grote instelling woont, maar haar moeder erg mist, de uithuisplaatsing met alle gevolgen vandien ervaren? Argos kijkt deze week met een aantal hoofdpersonen naar de stevige conclusies van het rapport over de kinderbeschermingswet, dat is uitgevoerd door onderzoekers van de Universiteit Leiden, in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC). Wat zijn de problemen en hoe zijn die op te lossen? Met hoofd

Woon je in Zeeland of West-Brabant en ben je slachtoffer van verkrachting? Grote kans dat je langer moet wachten dan ergens anders in Nederland, mocht je besluiten aangifte te doen. Door het hele land zijn er afgelopen jaren ondanks miljoeneninvesteringen niet meer zedenrechercheurs bijgekomen, blijkt uit onderzoek van Argos.  Wie aangifte doet van een aanranding of verkrachting, kan zomaar twee of drie jaar moeten wachten voordat de zaak op zitting komt. Vanwege capaciteitstekorten kampt de zedenpolitie met achterstanden van honderden plankzaken. In 2019 kwam daarom structureel 15 miljoen beschikbaar om de zedenrecherche op orde te krijgen, waaronder het werven van 60 zedenrechercheurs. Afgelopen mei stelde minister van Justitie en Veiligheid Yesilgöz nog dat die werving op koers lag.  Maar de capaciteit van de zedenrecherche blijkt helemaal niet te zijn toegenomen sinds 2019. Tijdens de werving gingen namelijk veel zedenrechercheurs met pensioen. Netto kwamen er slechts 8,5 fte zedenrechercheurs bij: dat

Hij is naar eigen zeggen altijd ‘een schijterd’ geweest. Toch houdt hij zich als journalist alweer jaren bezig met zaken die veel van zijn collega’s liever aan zich voorbij laten gaan. NRC-verslaggever Jan Meeus geldt als een van de beste misdaadjournalisten van Nederland. Begonnen als economieredacteur stortte hij zich vanaf 2014 op de georganiseerde misdaad. Hij publiceerde het spraakmakende interview met Astrid Holleeder, die daarin zeer belastende verklaringen aflegde over haar broer Willem. Hij onthulde dat de FBI de Nederlandse autoriteiten had gewaarschuwd dat Ridouan Taghi vanuit zijn zwaarbeveiligde gevangeniscel ongezien kon communiceren met de buitenwereld - en ook daadwerkelijk contact had gehad met een lid van de Italiaanse maffia. Ook hij schreef over de Nederlandse Piet Costa, die van relatief kleine kruimelaar opklom tot topfiguur in de internationale cocaïnehandel en dit voorjaar werd veroordeeld voor zijn betrokkenheid bij de veelbesproken ‘martelcontainers’ in de buurt van Roosendaal.  H

Het is een van de spraakmakende onthullingen die onderzoeksjournalist Ton F. van Dijk afgelopen maanden op zijn naam zette: de vakantie van de toenmalige baas van de publieke omroep met de toenmalige staatssecretaris van mediazaken. Een privé-tripje naar Israël. Pikant, omdat de staatssecretaris elk jaar een slordige 900 miljoen euro aan de publieke omroep (NPO) beschikbaar stelt. Zo’n reis moet dus worden gemeld, om roddels en gesmoes te voorkomen. Maar dat had de NPO-baas niet gedaan, ontdekte Van Dijk. Hij publiceert dit soort onthullingen in zijn column in HP/De Tijd, in een podcast van BNR of op social media. Een video-opname die hij maakte van boze boeren bij het huis van stikstofminister Christianne van der Wal werd op Youtube honderdduizenden keren bekeken en haalde nieuwsprogramma’s over de hele wereld.  De journalistieke loopbaan van Van Dijk begon hij in de jaren negentig als televisiejournalist bij de KRO-programma’s Brandpunt en Reporter. Samen met zijn in 2001 overleden collega Steven de Vogel

Al bijna veertig jaar schrijft hij voor NRC: onthullingen over de IRT-affaire, het drugs-imperium van Desi Bouterse, discriminatie bij de politie en de omstreden liefdesaffaire bij het openbaar ministerie, die de top van de organisatie in grote verlegenheid bracht. Marcel Haenen geldt als een van de best ingevoerde journalisten op het gebied van politie en justitie. In de zomerserie van Argos ‘Luizen in de pels’ vertellen collega onderzoekjournalisten over hun werk, hun scoops en hun werkmethode.

In de zomerserie van Argos ‘Luizen in de pels’ vertellen collega onderzoekjournalisten over hun werk, hun scoops en hun werkmethode. Vandaag zijn Misha Wessel en Thomas Blom te gast die samen onderzoeksjournalistieke televisie-documentaires maken. Het duo maakte onder andere onthullende portretten over de oud-premiers Ruud Lubbers en Wim Kok, maar ook een documentaire over doping in de Tour de France van 1998 toen de TVM-ploeg van Cees Priem uit de strijd werd gehaald. Een van hun laatste documentaires gaat over de jacht op de verdwenen miljarden van Muammar Gaddaffi, de Libische dictator die in 2011 ten val kwam. Vlak voor zijn val verscheepte hij maar liefst 12,5 miljard in contanten die nooit werden teruggevonden. In de film zijn rivaliserende teams van premiejagers op zoek naar het geld. ‘The hunt for Gaddaffi’s billions’ werd genomineerd voor een Emmy award en ze wonnen er een prestigieuze Rockie award mee voor onderzoek.

Wendelmoet Boersema is sinds dit voorjaar adjunct-hoofdredacteur van dagblad Trouw, maar ze begon haar loopbaan in 2000, het eerste jaar van Poetins bewind, als correspondent in Moskou. De geboren Groningse werkte daarna afwisselend op de buitenland -en economieredactie, was chef van het katern de Verdieping en tot vorig jaar politiek redacteur in Den Haag. Het verhaal centraal stellen met de feiten en cijfers als fundament, dat is haar visie op de toekomst van de onderzoeksjournalistiek. Om te laten zien hoe dat moet schreef Boersema in de coronaperiode een boek over het heil en het drama van het Groningse gas en over de hartelijke gasrelatie van Nederland met het Rusland van Poetin. En toen dat boek, Gronings Goud, geheten, net verschenen was, toen rezen de gasprijzen de pan uit en viel Rusland begin dit jaar Oekraïne binnen. 

Bent u kapper, bouwvakker of heeft u een schoonmaakbedrijf gehad? Bent u alleenstaand, laag opgeleid en woont u in een mindere buurt? Grote kans dat u verdacht wordt van bijstandsfraude, mocht u een uitkering willen aanvragen. Dat is de gedachte achter de fraudescorekaart, een inmiddels omstreden methode die jaren is gebruikt in 158 gemeentes om bijstandsfraude aan te pakken. In 2020 riep het ministerie van Sociale Zaken de gemeentes op om te stoppen met het gebruik ervan. Het systeem bleek ‘in strijd met de AVG en in het algemeen in het denken over kunstmatige intelligentie.’ Argos ontdekte dat nog minstens vier gemeentes het systeem toch zijn blijven gebruiken. Samen met onderzoekscollectief Lighthouse Reports kreeg Argos de fraudescorekaart in handen en spitte door alle variabelen en formules. Voor het eerst is zichtbaar op basis van welke variabelen burgers door de overheid worden beoordeeld. Een reconstructie van een systeem dat honderdduizenden mensen profileerde. Kamerlid Pieter Omtzigt: ‘Nog een kee

Hashtag Personeelsgebrek was trending deze week, uw vliegvakantie gaat misschien niet door, uw kind kan niet meer naar de opvang en de treinen rijden ook niet meer zoals vroeger. Oorzaak: personeelsgebrek! In tijden van corona is een sluipende personeelscrisis zichtbaar geworden, eerst in de zorg, daarna ook bij andere publieke diensten en nu eigenlijk overal. Het gebrek aan zorgmedewerkers nu en straks heeft gevolgen voor iedereen. Wachtlijsten worden steeds langer in de zorg, maar ook studenten die zich melden bij de zorgopleidingen staan inmiddels op een wachtlijst. Verpleegkundigen, studenten en opleiders luiden de noodklok, want de naschokken van corona leiden tot ademnood in de zorg.

Iemand die bij de politie aangifte doet van aanranding of verkrachting moet maandenlang en soms meer dan een jaar wachten voordat de politie de zaak doorstuurt naar het Openbaar Ministerie. Op 10 mei informeerde minister van Justitie en Veiligheid Yesilgöz (VVD) de Tweede Kamer dat er door extra geld inmiddels 40,5 nieuwe fulltime zedenrechercheurs zijn bijgekomen. Die groei heeft te maken met een motie die in 2019 unaniem door de Tweede Kamer werd aangenomen, de motie Klaver. Na die motie beloofde het kabinet dat er flink geïnvesteerd zou worden in de zedenteams om de achterstanden weg te werken en dat er in totaal 60 nieuwe fulltime banen zouden worden gecreëerd. Met het cijfer van 40,5 nieuwe banen lijkt de minister aardig op weg om het doel voor het einde van de kabinetsperiode te halen. Maar is dat ook echt zo? Argos vroeg op basis van de Wet Openbaarheid van Bestuur allerlei cijfers op bij de tien verschillende regio’s van de politie. Het blijkt dat de capaciteitsgroei in de praktijk veel minder roo

Said uit Gouda merkt vanaf 2018 dat zijn leven ingrijpend verandert. De politie heeft ongebruikelijk veel belangstelling voor hem en buitenlandse reizen leveren hem steeds grotere problemen op. Argos volgde ruim een half jaar lang Saids pogingen om te achterhalen wat er aan de hand is. De IT-consultant blijkt tot zijn ontsteltenis bij de autoriteiten in beeld te zijn geweest in verband met jihadisme. Terwijl hij nooit terrorismeverdachte is geweest en geen strafblad heeft. Omdat niets helpt om zijn problemen met buitenlandse reizen op te lossen, stapt hij uiteindelijk naar de rechter. Experts en advocaten zeggen dat er meer gevallen zijn zoals Said. ‘Als het woord terrorisme valt, ligt de lat om informatie te delen heel erg laag. En de lat om mensen uit systemen te halen heel hoog’.