Argos

Vandaag in Argos hoor je de aftrap van de nieuwe Argos-podcast: Vriend van Volkert. Volkert van der G. is de moordenaar van Pim Fortuyn, maar wie hielp hem aan het pistool waarmee hij de aanslag pleegde? Die vraag kent na ruim twee decennia nog steeds geen bevredigend antwoord. Maar twintig jaar na dato krijgt Argos-journalist Eric Arends een vertrouwelijk politierapport in handen, met daarin opzienbarende details over een bijzondere verdachte. Vriend van Volkert is een zoektocht naar antwoorden op openstaande vragen in een zaak die Nederland ten diepste schokte. Te gast is Argos-journalist en podcastmaker van Vriend van Volkert: Eric Arends Presentatie: Sophie Derkzen De podcast Vriend van Volkert is te vinden in alle podcast-apps.

(00:00) De strijd tegen PFAS rond Chemours  In een groot gebied rond de fabriek van Chemours in Dordrecht is vervuiling van PFAS aangetroffen. Waar en hoe ernstig de vervuiling is, moet nog voor een deel in kaart gebracht worden. Een deel van het gebied, zoals de moestuinen en een zwemplas in een recreatiegebied moeten gesaneerd worden. En bij ieder bouwproject in de gemeenten komt er weer vervuilde grond bij. De gemeente Dordrecht heeft in afwachting op een bruikbare techniek grond opgeslagen in depot. Hoe saneer je als er nog geen methode is om de PFAS uit bijvoorbeeld vervuilde grond te halen? En wat gaat dat allemaal kosten? (41:20) Export verboden pesticiden ​​Hoewel bepaalde pesticiden hier in de EU verboden zijn voor gebruik, is de handel en export erin volstrekt legaal. De redactie van Argos deed hier de afgelopen maanden onderzoek naar en maakte de televisie-aflevering 'de Gifboomerang’. In deze podcast nemen wij hier vast een klein voorschot op. Want er waren plannen voor een Europees exportverbo

De Nederlandse publieke omroep koopt een groot deel van zijn programma’s in bij zogenoemde ‘buitenproducenten’, commerciële bedrijven die niet tot het publieke bestel behoren. Daar zit een politieke gedachte achter. ‘Externe producenten leveren een belangrijke bijdrage aan de pluriformiteit,’ schreef toenmalig minister van Media Arie Slob in 2019 aan de Tweede Kamer. ‘Zij maken in opdracht van de omroepen programma’s die aansluiten op behoeften in de maatschappij. De Nederlandse productiesector heeft een enorm creatief potentieel dat kan bijdragen aan programmatische innovatie.’  In 2022 besteedde de NPO 266 miljoen euro bij buitenproducenten, naar eigen zeggen 40 procent van zijn totale programmabudget. Dat is veel meer dan de 25 procent die Slob als minimum verplicht stelde. Maar de regeling werkt averechts, zo ontdekte Argos. Kleinere onafhankelijke buitenproducenten komen bij de NPO steeds moeilijker aan de bak. Juist zij maken vaak de programma’s die de NPO onderscheiden van de commerciële omroepen, zoa

Passend onderwijs voor elk kind. Dat was tien jaar geleden het uitgangspunt van een nieuwe wet. Minder uitval door meer en betere ondersteuning op de gewone scholen en op termijn afbouw van het speciaal onderwijs. Dat doel is nog lang niet binnen handbereik. Wachtlijsten en personeelsgebrek in jeugdzorg en onderwijs helpen niet mee. Vrijdag 10 mei publiceerde het Ministerie van Onderwijs nieuwe cijfers van het aantal thuiszitters, dat vorig schooljaar niet of slechts gedeeltelijk op school zat. De trend is dat dat er elk jaar niet minder maar meer zijn. Nog steeds zijn er veel kinderen die geen of weinig (passend) onderwijs krijgen. In Argos de complexe werkelijkheid van een prachtig ideaal. Jongeren, ouders, scholen en gemeenten over de hobbelige weg naar inclusiever onderwijs. Presentator: Rik Delhaas  Redacteur: Barbara Schreuders

In het Zeeuwse dorp Sluiskil wonen inwoners pal tegenover grote industriële bedrijven, met aanhoudende overlast als gevolg. Zo waait stof van metershoge bergen grijze verbrandingsas, opgeslagen in de buitenlucht bij het bedrijf Heros, over het dorp. Het daalt neer op ruiten en slaat op de longen van omwonenden. Bewoners doen al jarenlang meldingen bij de lokale omgevingsdienst, maar dat levert weinig op. 'Argos' ontdekte hoe een regel uit een nieuwe wet de bewoners verder zou kunnen helpen.  Presentatie: Eric Arends Redactie: Yonah Sint Nicolaas, Rosalyn Saab en Nikki van der Westen

In de strijd tegen witwassen en terrorismefinanciering zoeken banken naar ongebruikelijke of verdachte transacties. Deze werkwijze werkt redelijk bij de opsporing van witwassen, maar experts twijfelen of dit ook geldt voor de zoektocht naar terrorismefinanciering. Worden er echt terroristische aanslagen voorkomen? En wat zijn de gevolgen voor mensen die de pech hebben een ‘verdachte’ naam te hebben? In Argos het verhaal van twee klanten van de ING Bank van wie de transacties door de bank werden onderzocht op het risico op terrorismefinanciering, enkel omdat in hun overboeking een verdachte (voor)naam voorkwam.  Presentatie: Eric Arends Redacteur: Saar Slegers

In de wijk Transvaal in Den Haag wonen veel, heel veel, arbeidsmigranten. Zeker een op de vijf bewoners komt uit Midden- of Oost-Europa. Velen van hen wonen en werken in slechte omstandigheden. In de kassen in het Westland plukken zij tomaten, paprika’s en komkommers voor een laag salaris, soms zelfs onder het minimumloon.  Steeds vaker verhuizen hun kinderen ook mee naar Nederland. Met name over de Bulgaarse kinderen zijn de zorgen groot. De omstandigheden waarin hun ouders verkeren hebben grote invloed op hen. Zij leven ongezonder en komen moeilijker mee op school dan Nederlandse kinderen. In Argos een reportage vanuit de wijk Transvaal over de kinderen van de arbeidsmigranten. Presentator: Eric Arends Redacteur: Hansje van de Beek

De afgelopen twee jaar zijn de energieprijzen flink gestegen, met als oorzaak de inval van Rusland in Oekraïne. Dit zorgde ervoor dat veel huishoudens niet langer in staat waren om hun energierekening te betalen. De overheid nam diverse maatregelen om de rekening voor burgers toch betaalbaar te houden en trok hier maar liefst 150 miljoen euro voor uit. Maar hoe is dat besteed? En zijn dat wel de juiste methodes? Om de energierekening betaalbaar te houden, nam de overheid diverse maatregelen. Bijvoorbeeld met het energieplafond, waarmee er een maximumtarief voor gas en elektriciteit kwam. Ook maakte het Rijk geld vrij om ‘kleine energiebesparende maatregelen’ aan te laten brengen bij de armste huishoudens in slechte huizen.  Argos deed samen met Follow the Money onderzoek naar de uitvoering van deze maatregelen, met de vraag wat er precies aan de woningen is veranderd en hoe effectief dit is om de energiearmoede aan te pakken. Presentatie: Eric Arends Redacteur: Rik Delhaas

Zo lang mogelijk thuis wonen als je oud bent: de overheid heeft er de laatste tien jaar actief op ingezet. Want het is wat mensen willen, zo wordt gezegd. Maar bovenal is het een bezuinigingsmaatregel. Hoe pakt dit beleid uit in de praktijk? En is het wel echt goedkoper? Voor de één is het een prettig idee om in de vertrouwde omgeving verzorgd te worden. Maar er is ook een groep ouderen die tussen wal en schip valt. Voor hen is de juiste zorg niet goed te organiseren thuis.  En wat als je geen sociaal netwerk hebt? Geen mantelzorgers, familie of betrokken buren. Wie helpt je dan? Maatschappelijk werkers en wijkverpleegkundigen uit het hele land schetsen een beeld van verwaarlozing en eenzaamheid van die specifieke groep en maken zich zorgen. Zij zien steeds meer mensen die wel verpleeghuiszorg nodig hebben, maar waar geen plek voor is. Samen met Follow the Money deed Argos onderzoek naar het beleid van langer thuis wonen voor ouderen.  Presentatie: Rik Delhaas  Redacteur: Judith Konijn

Een deel van het water dat uit onze kraan stroomt, is afkomstig van oppervlaktewater. Drinkwaterbedrijven filteren het water uit Nederlandse sloten, rivieren, kanalen en grachten zodat het veilig is om te drinken. Maar uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er een stofje in ons oppervlaktewater zit, dat zich niet zomaar laat wegfilteren: TFA, de kleinste vorm van PFAS. Hoe is TFA in ons oppervlaktewater terechtgekomen? En welke gevolgen heeft deze ontwikkeling voor de veiligheid van ons drinkwater? Argos sprak erover met emeritus-hoogleraar milieuchemie en toxicologie Jacob de Boer.  Redacteur: Yonah Sint Nicolaas

De rector magnificus van de Radboud Universiteit trad in september vorig jaar, vlak voor zijn pensionering, terug. Zijn positie was onhoudbaar geworden nadat De Gelderlander onthulde dat een klacht wegens seksuele intimidatie gegrond was verklaard. De rector zou twee ongepaste opmerkingen hebben gemaakt tegen een vrouwelijke medewerker tijdens een wintermarkt. Stine Jensen sprak in haar column in de NRC van ‘een komisch misverstand’ dat veel weg zou hebben van een scene uit Van Kooten en De Bie. Maar was er in werkelijkheid niet toch méer aan de hand? In Argos een nauwgezette reconstructie van ‘De val van de rector’. Presentatie: Eric Arends Redacteur: Huub Jaspers

Maandag 12 februari horen we of Nederland onderdelen voor het jachtvliegtuig F-35 aan Israël mag leveren of toch niet. Volgens drie organisaties (Oxfam Novib, Pax en The Rights Forum) worden de toestellen ingezet bij schendingen van het internationaal recht in de oorlog die Israël in de Gazastrook voert. En Nederland mag volgens de eigen regelgeving in dergelijke gevallen niet exporteren. De drie organisaties spanden een kort geding aan en maandag is de uitspraak in hoger beroep. Hoe zit dat met die exportvergunningen voor wapentuig en is er met deze Algemene Vergunning voor de onderdelen van de F-35 niet iets merkwaardigs aan de hand? Argos vroeg het aan wapenhandel-expert Frank Slijper van vredesorganisatie PAX.

Hoe maak je als patiënt de beste keuze voor passende zorg? De website ZorgkaartNederland.nl is een reviewplatform voor patiënten, waarop je waarderingen kunt vinden en geven aan zorgverleners. Er is ook al jaren kritiek van zorgverleners die de site als een schandpaal ervaren. Want vijftien jaar na oprichting van de site kan er nog veel beter. Maandelijks bezoeken zo’n miljoen mensen de site. Ook hechten de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en zorgverzekeraars waarde aan de scores. Waarom worden er naast subjectieve meningen nog steeds geen objectieve data over zorgkwaliteit gedeeld? Argos over Zorgkaart.nl, schandpaal of schaamlap voor het gebrek aan transparantie in de zorg.  Presentatie: Eric Arends Redacteuren: Louise Jens, Jennifer Mol en Barbara Schreuders 

Door de lange wachtlijsten in de transgenderzorg doet een grote groep mensen aan zelfmedicatie. Argos ontdekte dat honderden trans personen op dit moment klant zijn bij de buitenlandse private kliniek GenderGP. Via deze weg kan je na één á twee online gesprekken de gewenste hormonen in een Nederlandse apotheek ophalen. Deze zorg staat in schril contrast met de Nederlandse transgenderzorg waar mensen een grondig, vaak maandenlang, traject doorlopen. De zorg van GenderGP wordt niet door de Nederlandse inspectie gecontroleerd omdat de kliniek in Singapore is ingeschreven. Wel heeft de Nederlandse inspectie vier meldingen over de kliniek ontvangen. Ze willen niet ingaan op de specifieke inhoud van deze meldingen, maar geven aan dat eruit blijkt dat het serieuze zorgen zijn over de kwaliteit van GenderGP.  Experts maken zich zorgen. “Deze vorm van zorg voldoet niet aan de Nederlandse kwaliteitsnormen” zegt Christa van Bunderen, internist-endocrinoloog bij het expertisecentrum voor Geslacht & Gender van het Radbo

CO2 wordt gezien als een van de belangrijkste veroorzakers van de klimaatverandering. Om hun CO2-uitstoot te compenseren, kopen bedrijven certificaten, waarmee elders in de wereld CO2-reductie gerealiseerd wordt, bijvoorbeeld door het aanplanten van bomen of het beschermen van bossen. Onderzoeksjournalist Ties Gijzel (Follow the Money) startte ruim een jaar geleden een onderzoek naar die handel met CO2-compensatiecertificaten.  Samen met zijn collega Bart Crezee en met journalisten van de Britse krant The Guardian, het Duitse weekblad Die Zeit, de Zwitserse publieke omroep SRF en het Amerikaanse tijdschrift The New Yorker nam Ties Gijzel het Kariba-project in Zimbabwe onder de loep. Grote bedrijven zoals de Nederlandse groene energieleverancier Greenchoice kochten via het Zwitserse bedrijf South Pole voor honderd miljoen euro  aan certificaten, waarmee de houtkap in de Kariba-regio moest worden gestopt en de bevolking alternatieve verdienmogelijkheden moest krijgen. Gijzel en zijn collega’s ontdekten dat de

Robbert Dijkgraaf was bij aanvang van kabinet Rutte IV een van de opvallendste namen. Een vooraanstaande natuurwetenschapper die zijn carrière verruilde voor de politiek. “Soms in het leven stopt je trein en ik koos ervoor om uit te stappen” zei hij daar zelf over.  Hoe is deze overstap hem bevallen? Welke patronen ontdekte hij in de politiek? Heeft hij bereikt wat hij hoopte? En welke uitdagingen liggen er nog voor de volgende minister van Onderwijs en Wetenschap? We vragen het aan Dijkgraaf in een exclusief eindejaarsinterview. Presentatie: Chris Kijne Redacteur: Reinier Tromp

Er wordt al decennia teveel PFAS geloosd in de Nederlandse wateren, en de risico’s van het giftige PFAS werden al sinds de jaren zestig geheim gehouden. Roelof Bosma (Zembla) en zijn collega Marco de Lange praatten met talloze mensen en spitten meters documenten door, voordat ze dat bloot legden. Hun ontdekkingen in het PFAS-dossier de afgelopen jaren werden groot nieuws.  Al zo’n twintig jaar werkt Roelof Bosma als onderzoeksjournalist, op onderwerpen als de GGZ, TBS en radicalisering. De laatste jaren vooral op gifdossiers. Daarbij heeft hij te maken met zware tegenkrachten van het grote geld. Hoe ga je daar als journalist mee om? Een gesprek over intimidaties van grote bedrijven, opmerkelijke ontdekkingen en de schoonheid van het vak.  Presentatie: Eric Arends Redacteur: Judith Konijn

Argos dook samen met OVT in het geheime persoonsdossier van ir. Johan Manusama die van 1966 tot 1993 president in ballingschap was van de RMS (Republiek der Zuid Molukken). Ook in de roerige jaren zeventig toen Molukse jongeren diverse keren tot gewapende actie overgingen. Manusama veroordeelde het geweld meermaals expliciet. Toch bestaat er een omvangrijk dossier over hem dat een periode van bijna 40 jaar beslaat. Naar welke informatie waren de diensten op zoek?  Presentatie: Eric Arends

Het stikstofprobleem is in alle delen van de samenleving voelbaar. De woningbouw ligt stil, de natuur gaat achteruit, en boeren leven in onzekerheid. Terwijl Nederland nog in het midden van deze crisis zit, blijken stallen als paddenstoelen uit de grond te schieten. ‘Gooi je stallen vol’, wordt de boer geadviseerd. Hoe is dit nog mogelijk in het midden van de stikstofcrisis? Presentatie: Eric Arends

Criminelen hebben de laatste jaren cryptomunten zoals Bitcoin ontdekt als handig middel om hun illegale winsten wit te wassen. Wereldwijd gaat het inmiddels om miljarden euro's. Argos dook samen met De Groene Amsterdammer in de wereld van de virtuele valuta. Een wereld vol omgekeerde pinautomaten, anoniem geld en technisch vernuftige goocheltrucs. Presentatie: Eric Arends